ΤΙ ΕΣΤΙ ΓΙΟΑΧΙΜ ΓΚΑΟΥΚ;

Στη δύσκολη περίοδο που περνάει η Ελλάδα και στις μεγάλες θυσίες τις οποίες έχουν αναγκαστεί να κάνουν οι Έλληνες πολίτες αναφέρθηκε ο Ομοσπονδιακός πρόεδρος της Γερμανίας, Γιόαχιμ Γκάουκ σε ομιλία που εκφώνησε πριν λίγη ώρα επισκεπτόμενος το Μουσείο της Ακρόπολης συνοδευόμενος από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια.

Ο πρόεδρος της Γερμανίας δήλωσε, όμως, πως οι μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζει η Ελλάδα είναι απαραίτητες όχι επειδή τις επιβάλει η Γερμανία, αλλά γιατί θα οδηγήσουν σε ένα καλύτερο μέλλον την Ελλάδα.


«Δεν θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ να εφαρμόζονται αντίστοιχα μέτρα στην Γερμανία» υπογράμμισε ο Γκάουκ συνεχίζοντας «οι περισσότεροι ωστόσο γνωρίζουν πόσο αναγκαίες είναι οι μεταρρυθμίσεις και ως Ευρωπαίος και Δημοκράτης ευχαριστώ όλους όσοι το κατανοούν».


Ο ομοσπονδιακός πρόεδρος της Γερμανίας αναφέρθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις προκλήσεις που αντιμετώπισε τα τελευταία χρόνια τονίζοντας πως «η ΕΕ έδειξε εξαιρετικό σθένος στη χειρότερη κρίση στην Ιστορία της ήταν λάθος η δημιουργία της νομισματικής Ένωσης χωρίς κοινή δημοσιονομική πολιτική. Αλλά δεν πρέπει να κατηγορούμε συνολικά τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, αλλά αντίθετα να κατηγορούμε τα κράτη μέλη που δεν προχώρησαν ταχύτερα σε μια κοινή πολιτική».
Ο πρόεδρος της Γερμανίας τόνισε, επίσης, ότι χρειαζόμαστε μια κοινή πολιτική στην ΕΕ για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν πλέον μόνα τους τα ευρωπαϊκά κράτη.
Ο πρόεδρος Γκάουκ υπογράμμισε, ακόμη, ότι δεν θα μπορούσε να φανταστεί τι θα συνέβαινε εάν η ΕΕ δεν βοηθούσε την Ελλάδα. Μπορεί να φανταστεί, εντούτοις, μια Ελλάδα που μεταρρυθμίζεται, μια Ελλάδα που προβάλεται η εικόνα του «Greekovery» το οποίο θα στηρίζεται από όλους του Έλληνες πολίτες.
Ο  Γιόαχιμ Γκάουκ μίλησε επίσης για τις κοινές αξίες των δυο λαών, τονίζοντας πως στον ιστορικό αυτό τόπο, κάτω από την Ακρόπολη, αξίζει κανείς να αναφερθεί πως δεν θα υπήρχε η Γερμανική λογοτεχνία και ποίηση χωρίς τα ελληνικά στοιχεία. «Η Ελλάδα ζει μέσα σε όλους μας», υπογράμμισε ο πρόεδρος της Γερμανίας.
Ο ομοσπονδιακός πρόεδρος αναφέρθηκε επίσης και στα εγκλήματα της ναζιστικής κατοχής από την οποία υπέφερε η Ελλάδα, υποστηρίζοντας πως δεν πρέπει να επαναφέρουμε τις έχθρες του παρελθόντος.
Ο πρόεδρος Γκάουκ υποστήριξε επίσης ότι η Ελλάδα έδειξε εμπιστοσύνη στη Γερμανία, τόσο μετά τον πόλεμο, όσο και μετά την πτώση του τοίχους. «Κάποιες άλλες χώρες της Ευρώπης είχαν ενδοιασμούς για την επανένωση της Γερμανίας, όχι όμως οι Έλληνες που μας εμπιστεύτηκαν και με παρόμοιο τρόπο οι Γερμανία έδειξε εμπιστοσύνη στην Ελλάδα και κατά την περίοδο της δικτατορίας βοηθώντας την να επανέλθει στην ελευθερία και τη δημοκρατία και της δείχνει εμπιστοσύνη και τώρα, εφόσον η χώρα εφαρμόζει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.


Ζήτημα διεθνούς διαιτησίας -η οποία, ουσιαστικά, ερμηνεύεται ως παραπομπή του ζητήματος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης- για τις γερμανικές αποζημιώσεις και το κατοχικό δάνειο, έθεσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας, στον Γιόαχιμ Γκάουκ, κατά την επίσημη προσφώνηση στη διάρκεια του δείπνου προς τιμή του Γερμανού προέδρου.
Με ένα πολιτικό μανιφέστο, κατ” ουσίαν, ο Κάρολος Παπούλιας έθεσε ευθέως το ζήτημα των γερμανικών επανορθώσεων, ενώ καταφέρθηκε ευθέως εναντίον της εφαρμοζόμενης από τη Γερμανία οικονομική πολιτική στην Ελλάδα.
Χαρακτηριστικά, ο κ. Παπούλιας, αφού περιέγραψε το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο, που περιβάλλει τις σχέσεις της Αθήνας με το Βερολίνο, υπογράμμισε ότι, «σε αυτές τις ευαίσθητες συνθήκες, η ανάπτυξη φιλικών και εποικοδομητικών σχέσεων συνεργασίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Γερμανία απαιτεί πολύπλευρες προσπάθειες. Γνωρίζετε τους προσωπικούς δεσμούς που έχω με τη Γερμανία. Οι ιδιαίτεροι αυτοί δεσμοί καθιστούν ακόμη πιο δύσκολο να κατανοήσω την άρνηση της γερμανικής κυβέρνησης να συζητήσει το θέμα του κατοχικού δανείου και των πολεμικών αποζημιώσεων. Δεν πρόκειται μόνο για μία εκκρεμότητα που ρίχνει αρνητική σκιά στις σχέσεις μας. Πρόκειται και για ένα κρίσιμο ζήτημα πολιτικής ηθικής».
Θέτοντας τη Γερμανία ενώπιον των ευθυνών της για τη ναζιστική θηριωδία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν περιορίστηκε στο να θέσει ζήτημα πολιτικής ηθικής, αλλά υπογράμμισε και το «οξύμωρο», όπως είπε, της υπόθεσης: «να καλείται» δηλαδή, «ο ελληνικός λαός να υλοποιεί, άνευ συζητήσεως, επώδυνα προαπαιτούμενα και υποχρεώσεις και η Γερμανία να αρνείται να συνομιλήσει για υποχρεώσεις που εκκρεμούν από τον Β” Παγκόσμιο Πόλεμο. Να αρνείται τη διαπραγμάτευση. Να αρνείται τη διεθνή διαιτησία. Να αρνείται, δηλαδή, τη διεθνή νομιμότητα για την επίλυση διαφορών». Αξιοποιώντας τη διπλωματική φρασεολογία, ο κ. Παπούλιας έθεσε ζήτημα αμοιβαιότητας στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων που έχει αναλάβει η Ελλάδα με την επιστροφή των δανείων που επί της ουσίας υπεξαίρεσε η ναζιστική Γερμανία από την κατεχόμενη Ελλάδα.
«Η θέση σας ότι «δεν υφίσταται θέμα» είναι ένας ισχυρισμός» συμπλήρωσε ο Έλληνας Πρόεδρος, απευθυνόμενος στον Γερμανό ομόλογό του. «Δεν μπορεί να προβάλλεται μονομερώς σαν τελικό συμπέρασμα».


Παπούλιας και Γκάουκ
Μέσα σε 145 λέξεις, όσο δηλαδή είναι η αναφορά του για το θέμα των οφειλόμενων γερμανικών αποζημιώσεων, ο κ. Παπούλιας απευθύνεται στο γερμανικό κράτος και τονίζει: Το Βερολίνο δεν μπορεί να προβάλει τον ισχυρισμό ότι δεν υφίσταται θέμα προειδοποιώντας ότι αν η γερμανική πλευρά επιμείνει να αρνείται τη διαπραγμάτευση η ελληνική κυβέρνηση διατηρεί το δικαίωμα να καταφύγει σε διεθνή διαιτησία για να διεκδικήσει την επιστροφή του κατοχικού δανείου αλλά και πολεμικές επανορθώσεις. Με έμμεσο τρόπο, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παροτρύνει και την ελληνική κυβέρνηση να εξετάσει το ενδεχόμενο προσφυγής σε διεθνή διαιτησία, όπως για παράδειγμα το Δικαστήριο της Χάγης, προκειμένου να υποχρεωθεί η Γερμανία να καταβάλει πολεμικές επανορθώσεις.
«Η δρακόντεια λιτότητα δεν λύνει το πρόβλημα»
Εστιάζοντας, επίσης, στην οικονομική κρίση που διέρχεται η Ελλάδα και στο πώς αυτή αντιμετωπίστηκε διαχρονικά από τους Ευρωπαίους ταγούς, ο Κάρολος Παπούλιας υπογράμμισε ότι «οι Έλληνες πολίτες και κυρίως οι πιο ασθενείς τάξεις δοκιμάζονται σκληρά από την οικονομική κρίση. Προφανώς, η δημοσιονομική εξυγίανση είναι απαραίτητη, αλλά πραγματική και βιώσιμη δημοσιονομική εξυγίανση είναι αδύνατη, όταν η πραγματική οικονομία ασφυκτιά. Δεν επιτυγχάνεται με υπερφορολόγηση της περιουσίας, της επιχειρηματικής δραστηριότητας και των εισοδημάτων. Η δρακόντεια λιτότητα και οι αυστηρές ποινές δεν λύνουν το πρόβλημα. Εγκλωβίζουν την οικονομία στο φαύλο κύκλο της ύφεσης».
«Οι οριζόντιες μειώσεις μισθών και συντάξεων τα τελευταία χρόνια έχουν πλήξει καίρια τις ασθενέστερες τάξεις. Την κατάσταση επιδεινώνει η αποδυνάμωση του κοινωνικού κράτους» συνέχισε ο Πρόεδρος, με τα λόγια του, ασφαλώς, να ηχούν σαν «καμπανάκι» κινδύνου και στο εσωτερικό της κυβέρνησης και του οικονομικού επιτελείου, ειδικότερα.
«Για να εξέλθουμε από την κρίση» σημείωσε, «έχουμε ζωτική ανάγκη από πολιτικές που θα είναι προσανατολισμένες στην ανάπτυξη, ώστε να παραχθεί πλούτος και να αποκλιμακωθεί η ανεργία. Και η Ελλάδα έχει σημαντικές, λιμνάζουσες αναπτυξιακές δυνατότητες, που πρέπει να αξιοποιηθούν».
«Εκτός των άλλων συγκριτικών της πλεονεκτημάτων, η Ελλάδα αναδεικνύεται και σε παράγοντα στον ενεργειακό χάρτη της ευρύτερης περιοχής. Αυτό, αφορά και ενεργειακά κοιτάσματα και αγωγούς μεταφοράς. Δεν είναι, όμως, μόνο αυτά. Το λιμάνι του Πειραιά καθίσταται το σημαντικότερο λιμάνι της Μεσογείου. Νέοι άνθρωποι με υψηλά μορφωτικά προσόντα δημιουργούν νέες καινοτόμες επιχειρήσεις με εξαγωγικό χαρακτήρα. Η Ελλάδα, επίσης, πρωταγωνιστεί σαν ένας δυναμικός, οικονομικός παίκτης στα Βαλκάνια και μπορούμε εκεί να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, για να αξιοποιήσουμε τις νέες επενδυτικές ευκαιρίες που παρουσιάζονται» σχολίασε.
«Μην τιμωρείτε τους αδύναμους κρίκους» της ευρωζώνης


Και συμπλήρωσε ο κ. Παπούλιας, ως προς το οικονομικό σκέλος του μανιφέστου του: «Πρέπει να υπογραμμίσω ότι η έξοδος από την κρίση δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο με περικοπές. Ο κοινωνικά δίκαιος επιμερισμός των βαρών είναι επιβεβλημένος, αλλά δεν αρκεί. Όπως προανέφερα, η βιώσιμη δημοσιονομική εξυγίανση μπορεί να επιτευχθεί μόνο παραλλήλως με την ανάπτυξη. Ανάπτυξη σημαίνει μεγάλες παραγωγικές επενδύσεις. Και αυτές δεν πρόκειται να γίνουν, εάν δεν αναδιαρθρωθεί το δημόσιο χρέος» -θέτοντας σαφώς ζήτημα νέου «κουρέματος» του ελληνικού χρέους.


Αναγνώρισε, δε, ότι «η Ελλάδα έχει ευθύνες, που επέτρεψε να μετατραπεί στον αδύναμο κρίκο της ευρωπαϊκής αλυσίδας». «Από την άλλη πλευρά, όμως» παρατήρησε, «είναι αποδεδειγμένο πλέον ότι η ελληνική κρίση δεν είναι τίποτα περισσότερο από την ακραία εκδήλωση της κρίσης του ευρώ. Ακριβώς γι” αυτό τέθηκε επιτακτικά επί τάπητος η ανάγκη βαθιών αλλαγών στην αρχιτεκτονική και λειτουργία της Ευρωζώνης και συνολικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να αποκατασταθεί μία δίκαιη και ισορροπημένη σχέση Βορρά-Νότου».
«Η κρίση έπληξε ιδιαίτερα τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, που βλέπουν το χάσμα με τον Βορρά να βαθαίνει, αντί να  περιορίζεται. Η ευρωπαϊκή κρίση δεν είναι συγκυριακή. Είναι δομικού χαρακτήρα. Το ζητούμενο συνεπώς, δεν είναι η επιβολή πολιτικών τιμωρίας στους αδύναμους κρίκους, αλλά ένα στρατηγικό όραμα, που θα ξαναθέσει την Ευρώπη σε τροχιά ανάπτυξης και θα διαφυλάξει τα υγιή κεκτημένα των προηγούμενων δεκαετιών. Μόνο έτσι θα καταστεί πραγματικά δυνατή η προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Ο ρόλος της Γερμανίας σ” αυτή την προσπάθεια είναι καθοριστικός» υπογράμμισε ακόμη ο κ. Παπούλιας.
Ζήτημα αναθεώρησης της συμφωνίας «Δουβλίνο II» για την παράνομη μετανάστευση
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στάθηκε επίσης στο ζήτημα της παράνομης μετανάστευσης, τονίζοντας πως «η Ελλάδα είναι βασική πύλη εισόδου παράνομων μεταναστών στην Ευρώπη και δίνει σχεδόν μόνη της τη μάχη στην πρώτη γραμμή. Η κατάσταση, όπως έχει διαμορφωθεί σ” αυτό τον τομέα, είναι βολική για τους εταίρους μας, αλλά δυσβάστακτη για εμάς».
«Με το «Δουβλίνο ΙΙ», τα βόρεια κράτη-μέλη της ΕΕ έλυσαν σε κάποιον βαθμό το δικό τους πρόβλημα. Θέλω να τονίσω ότι η παράνομη μετανάστευση δεν συνιστά μόνο μείζον εθνικό πρόβλημα για την Ελλάδα, αλλά και σοβαρό ευρωπαϊκό πρόβλημα. Εάν εννοούμε όσα λέμε για ευρωπαϊκή ενοποίηση, η παράνομη μετανάστευση πρέπει να αντιμετωπισθεί με βάση μία κοινή ευρωπαϊκή πολιτική εξοπλισμένη με αποτελεσματικά εργαλεία και επαρκείς πόρους. Είναι προφανές ότι σ” αυτό το μέτωπο πρέπει να συμμετάσχουν όλα τα κράτη-μέλη κατά τρόπο ισόρροπο και αναλογικό» σχολίασε ο κ. Παπούλιας, θέτοντας έτσι και ζήτημα αναθεώρησης της συμφωνίας «Δουβλίνο II».
Οι ιστορικές σχέσεις Ελλάδας – Γερμανίας
Από την προσφώνηση του Κάρολου Παπούλια προς τον Γιοάχιμ Γκάουκ δεν έλειψαν, όπως ήταν φυσικό, και οι ιστορικές αναφορές. «Οι σχέσεις Ελλάδας – Γερμανίας έχουν βαθιές ιστορικές ρίζες. Περισσότεροι από 300.000 πολίτες ελληνικής καταγωγής ζουν στη χώρα σας, οι οποίοι κάποτε υπερέβαιναν τις 600.000 και ήταν μία σημαντική συμβολή, μαζί με τους άλλους Gastarbeiter, στην οικονομική ανάπτυξη της Γερμανίας. Ήταν η εποχή που η χώρα σας είχε ανάγκη από εργατικά χέρια. Ήταν οι εκφραστές της αλληλεγγύης, καταβάλλοντας τον οβολό τους για την επανένωση της Γερμανίας. Σήμερα, αποτελούν ζωντανή γέφυρα φιλίας των δύο χωρών» υπογράμμισε, απευθυνόμενος στον Γερμανό ομόλογό του.
Και συνέχισε: «Το 2013, επισκέφτηκαν την Ελλάδα 2,2 εκατομμύρια Γερμανοί τουρίστες. Η τουριστική ροή κατέγραψε αύξηση 7,5% έναντι του 2012. Το ελληνογερμανικό επιμελητήριο γιόρτασε φέτος τα 90 χρόνια από την ίδρυσή του. Το Ινστιτούτο Goethe λειτουργεί από το 1952 και στη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας ήταν ένας από τους χώρους ελεύθερης και ανοικτής συζήτησης. Το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών λειτουργεί από το 1874. Η Γερμανική Σχολή Αθηνών από το 1896 και η αντίστοιχη της Θεσσαλονίκης από το 1888».
Κυπριακό: Δεν θα δεχτούμε λύση που θα νομιμοποιεί τα τετελεσμένα της εισβολής
Από το σημείο αυτό, ο κ. Παπούλιας ξετύλιξε το νήμα μέχρι τη συνεχιζόμενη παράνομη κατοχή του βόρειου τμήματος της Κύπρου από τον τουρκικό στρατό. «Στην Ανατολική Μεσόγειο» είπε, «έχουμε ένα πρόβλημα που μας αφορά άμεσα. Είναι η συνεχιζόμενη κατοχή από τα τουρκικά στρατεύματα του 36,4% της Κυπριακής Δημοκρατίας, ύστερα από την εισβολή του 1974, με στόχο τη διχοτόμηση του νησιού. Έχουμε μια νέα πρωτοβουλία των Ηνωμένων Εθνών για την επίλυση του Κυπριακού και ευχόμαστε όλοι να οδηγήσει σε λύση. Θέλω, όμως, να τονίσω ότι η Ελλάδα δεν θα δεχθεί σχέδιο λύσης, που θα νομιμοποιεί τα τετελεσμένα της εισβολής ούτε βεβαίως σχέδιο λύσης που δεν θα είναι απολύτως συμβατό με το κοινοτικό κεκτημένο».
Και κατέληξε ο κ. Παπούλιας, λέγοντας στον Γιόαχιμ Γκάουκ:


 «Κύριε πρόεδρε, η σημερινή σας επίσκεψη μας έδωσε τη δυνατότητα ως χώρες, με στενούς δεσμούς, να ανταλλάξουμε με ειλικρίνεια απόψεις. Να κοιτάξουμε με αισιοδοξία και θετικό πνεύμα το μέλλον. Να αντιληφθούμε καλύτερα τις εκατέρωθεν θέσεις, στόχους, έγνοιες και ανησυχίες. Κι αυτό, επειδή παρά τους στενούς μας δεσμούς, επιβιώνουν πολλά αρνητικά στερεότυπα. Δική μας ευθύνη είναι να συμβάλουμε στην απάλειψή τους. Κοινό μας όραμα πρέπει να είναι μια Ευρώπη οικονομικά ισχυρή για να ανταπεξέλθει στον παγκόσμιο ανταγωνισμό, αλλά και κοινωνικά δίκαιη για να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των λαών της. Και βεβαίως μία Ευρώπη όπου όλες οι χώρες-μέλη θα συμμετέχουν με τους ίδιους όρους στην ανάπτυξη και την ευημερία. Με τις σκέψεις αυτές, υψώνω το ποτήρι μου ευχόμενος σε εσάς και την κυρία Schadt υγεία, ευτυχία, καθώς και πρόοδο και ευημερία στο γερμανικό λαό».